edytorstwO TEKSTÓW LITERACKICH

SPECJALIZACJA na NIESTACJONARNYCH studiach drugiego stopnia filologii polskiej

od roku akademickiego 2016/2017

Absolwent studiów drugiego stopnia filologii polskiej ze specjalizacją edytorstwo tekstów literackich dysponuje umiejętnościami zawodowymi polonisty poszerzonymi o teoretyczne i praktyczne zagadnienia pracy wydawcy utworów literackich literatury XIX i XX wieku. Ma niezbędną wiedzę historyczną z zakresu historii ruchu wydawniczego od dziewiętnastego stulecia, estetyki książki i biografistyki. Absolwent specjalizacji zna najwybitniejsze osiągnięcia polskiego edytorstwa literackiego, rozpoznaje podstawowe standardy i wymagania stawiane edycjom krytycznym, dysponuje wiedzą z zakresu tekstologicznej analizy rękopisów i druków. Jest przygotowany do podejmowania prac wydawniczych obejmujących dokumentarną analizę tekstów, opracowanie tekstu głównego, sporządzanie aparatu krytycznego, przygotowanie redakcyjne publikacji, również publikacji elektronicznych. Ma przygotowanie do pracy zawodowej w instytucjach naukowych i wydawniczych zajmujących się opracowywaniem i upowszechnianiem twórczości literackiej.

Liczba godzin – 200

Punkty ECTS – 30

I rok

Lp.	Nazwa przedmiotu	godz.	ECTS	wykł.	ćwicz.	zal.	egz.
1.	Historia ruchu wydawniczego XIX i XX wieku	20	3	x			x
2.	Estetyka książki	10	1	x		x
3.	Tekstologia (XIX−XXI w.)	18	3	x			x
4.	Opracowanie redakcyjne publikacji	20	3		x	x
5.	Biografistyka w pracy edytora	18	2		x	x
6.	Warsztaty edytorskie (XIX–XXI w.)	20	3		x
Razem		106	15	3	3	3	2

II rok

Lp.	Nazwa przedmiotu	godz.	ECTS	wykł.	ćwicz.	zal.	egz.
1.	Warsztaty edytorskie (XIX–XXI w.)	20	3		x	x
2.	Projektowanie typograficzne	40	5		x	x
3.	Organizacja i zarządzanie w wydawnictwie	10	1	x		x
4.	Przygotowanie i dystrybucja publikacji elektronicznych	14	2		x	x
5.	Działalność wydawnicza w polskim i unijnym systemie prawnym	10	1	x		x
Razem		94	12	2	3	5

Student zobowiązany jest do odbycia praktyki zawodowej w wydawnictwach: 60 godzin – 3 p. ECTS.

Opis przedmiotów

Wykład Historia ruchu wydawniczego XIX i XX wieku omawia najważniejsze i najciekawsze zjawiska związane z ruchem wydawniczym i czytelniczym XIX i XX wieku.

Wykład z Estetyki książki koncentruje się wokół zagadnienia postrzegania książki jako obiektu dostarczającego konkretnych wrażeń estetycznych. Studenci zapoznają się z dziejami zdobnictwa książkowego, uczą się rozpoznawać oraz oceniać elementy składowe książki, odkrywać łączące je relacje oraz ich wpływ na obraz książki jako całości. Wykład obejmuje także zagadnienia szczegółowe, m.in.: nurt beautiful book, livres d’artistes (w tym również polskie CdA i doroczne wystawy „Sztuka książki”), polska szkoła ilustracji oraz ilustratorstwo książek dla dzieci.

Opracowanie redakcyjne publikacji obejmuje elementy redakcji merytorycznej, adiustację językową, opracowanie edytorskie i redakcję składu. Na zajęciach przedstawione zostaną: technika pracy redakcyjnej (opracowanie założeń redakcyjnych) oraz sposoby opracowania części składowych książki. Poszczególne etapy opracowania redakcyjnego (od maszynopisu do książki) zaprezentowane zostaną na przykładzie konkretnego tekstu naukowego.

Wykład z Tekstologii zapoznaje studentów z następującymi zagadnieniami: istota wydania krytycznego; ustalenie zasad opracowania tekstu, zasada wierności jego autentycznej postaci językowej i woli autorskiej; podstawowe przypadki pracy tekstologicznej (w zależności od rodzaju i ilości dostępnych przekazów tekstu); praca nad tekstem: technika kolacjonowania przekazów, rejestracja odmian tekstu wobec przyjętej podstawy; zasady poprawiania błędów tekstu, ich najważniejsze źródła i typy; istota emendacji i koniektur, granice ich dopuszczalności.

Ćwiczenia Warsztaty edytorskie mają charakter praktycznych zajęć służących analizie konkretnych przypadków, wydań, rozwiązań edytorskich dotyczących wybranych utworów (zwłaszcza wierszy) z literatury XIX-XXI wieku. Kanwę zajęć wyznaczą indywidualne i zespołowe prace (zaliczeniowe) − próby samodzielnej edycji krytycznej, komentarza filologicznego, rejestru odmian. Wykonane prace zawierać będą różnorodne sytuacje tekstologiczne (w kolejnych fazach powstawania utworu), wynikające z odmiennych kontekstów historycznych, biograficznych, literackich. Ćwiczenia będą pomocne w rozwijaniu świadomości tekstologicznej studentów filologii, rozpoznawaniu rangi takich działań, jak kolacjonowanie tekstów (autografy, pierwodruk, wydania następne), ustalanie i respektowanie intencji autorskiej, modernizacja pisowni i interpunkcji.

Wykład Biografistyka w pracy edytora obejmuje m.in. zagadnienia: biografia pisarza i proces historycznoliteracki; metodologiczne zagadnienia badań biograficznych (rodzaje źródeł, biografa – twórczość – dzieło); biografia pisarza i jego dzieło; biografia jako kontekst; biografia jako gatunek; literackie i naukowe formy biografii. Problemy biografistyki literackiej zostaną zaprezentowane z perspektywy pracy edytora i procedur analizy tekstologicznej, takich jak problem autorstwa, atrybucja tekstu, krytyka wewnętrzna i krytyka zewnętrzna tekstu.

Warsztaty Projektowanie typograficzne mają kształcić umiejętności redakcyjne, graficzne i produkcyjne, związane z produkcją książki. W ramach prac redakcyjnych studenci wykonają pełne opracowanie jednej publikacji naukowej (lub edycji krytycznej) z aparatem krytycznym (wstępem, bibliografią, przypisami, indeksem) oraz adiustacją merytoryczną, językową i techniczną. Następnie tę samą pracę przygotują komputerowo do druku. Obejmują też projektowanie graficzne, podczas ćwiczeń studenci zapoznają się z programami do tworzenia grafiki wektorowej oraz ugruntują swoje umiejętności w posługiwaniu się aplikacjami do obróbki grafiki rastrowej. Zajęcia zakończą się wizytą w drukarni i oceną projektu przygotowanego indywidualnie przez studentów w formie maszynopisu redakcyjnego i dokumentu w programie DTP.

Przygotowanie i dystrybucja publikacji elektronicznych zapozna słuchaczy z komputerowym opracowaniem publikacji, tworzeniem i udostępnianiem cyfrowych repozytoriów oraz z rynkiem książki elektronicznej. Wykład obejmuje różnice i podobieństwa w przygotowaniu publikacji naukowych (wydań krytycznych) do druku tradycyjnego oraz rozpowszechniania w postaci elektronicznej. Szczególny nacisk zostanie położony na wskazanie możliwości edycyjnych różnych formatów otwartych (np. HTML) i zamkniętych (np. PDF, DJV) w procesie budowy aparatu krytycznego. Zostaną zaprezentowane i przeanalizowane wybrane elektroniczne edycje literackie i edukacyjne, ze względu na funkcjonalność zastosowanych w nich technik informatycznych. Omówione będą również istniejące kolekcje publikacji cyfrowych (np. WBC, PBI) w aspekcie technicznym, prawnym, finansowym oraz użytkowym.

Organizacja i zarządzanie w wydawnictwie zapoznaje z różnymi formami prawnymi, finansowymi oraz organizacyjnymi prowadzenia działalności wydawniczej. W trakcie wykładu zostaną przedstawione sposoby organizowania procesu wydawniczego w różnych strukturach prawnofinansowych: 1) SOHO (Small Office Home Office) – indywidualna działalność gospodarcza i system kooperacji z podwykonawcami, 2) inplant – wydzielone w ramach dużej firmy wydawnictwo bez osobowości prawnej i samodzielności finansowej, 3) organizacja dużego wydawnictwa, działającego jako spółka cywilna, spółka z o.o. oraz spółka akcyjna.

Wykład Działalność wydawnicza w polskim i unijnym w systemie prawnym ma na celu zapoznanie studentów z polskimi i europejskimi przepisami prawa autorskiego, patentowego, handlowego i finansowego. Wskazanie możliwości pozyskania i sposobu rozliczania dotacji na działalność wydawniczą. Wykład prezentuje aktualny stan prawa polskiego i unijnego w zakresie prowadzenia działalności wydawniczej i obrotu książką tradycyjną oraz sprzedaży informacji w postaci elektronicznej (np. płatnego dostępu do wortali informacyjnych). Wskazane zostaną potencjalne źródła dofinansowania działalności wydawniczej oraz dystrybucji informacji. Objaśnione będą zasady wnioskowania o środki z funduszy unijnych.